تجهیزات تابلو برق صنعتی نقش بسیار حیاتی در اتوماسیون و کنترل پروسههای صنعتی ایفا میکنند. این تجهیزات، مجموعهای از قطعات الکتریکی و الکترونیکی هستند که به منظور توزیع، کنترل، و حفاظت از سیستمهای برق صنعتی طراحی شدهاند. تابلوهای برق صنعتی به عنوان مرکز کنترل برق در محیطهای صنعتی عمل میکنند و وظایف گوناگونی از جمله توزیع بار، مانیتورینگ و کنترل دستگاهها، اتصال به شبکههای برق، و حفاظت در برابر اتفاقات ناخواسته را بر عهده دارند. این تجهیزات با استفاده از تکنولوژیهای پیشرفته، امکان بهینهسازی عملکرد سیستمهای صنعتی را فراهم میکنند و نقش کلیدی در افزایش بهرهوری و کاهش خطاها در محیطهای تولید دارند.
تجهیزات تابلو برق صنعتی
تجهیزات تابلو برق صنعتی شامل قطعات کلیدی مانند رلهها، کلیدها، و دستگاههای کنترلی است که جهت کنترل و نظارت بر تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرند. همچنین، مدارهای تغذیه، ترانسها، و سیستمهای حفاظتی نیز تضمین می کنند که انتقال ایمن انرژی الکتریکی صورت گیرد و از خسارت به تجهیزات جلوگیری شود. با اینکه تابلو برق مرکزی برای کنترل اجزای الکتریکی است، اما همچنین به عنوان یک سیستم هوشمند و اتوماتیک عمل میکند که از طریق نصب اجزاء مختلف، اطمینان از بهرهوری بالا و ایمنی در استفاده از انرژی الکتریکی را فراهم میکند. در ادامه این تجهیزات را به تفصیل بررسی شده اند.
?کارشناسان فروشگاه تابلو پاور،پاسخگوی شما عزیزان جهت مشاوره و یا خرید تابلو برق صنعتی?
فیوز:
فیوزها از اجزای مهم تجهیزات تابلو برق صنعتی هستند که در صورت افزایش جریان برق به فوق از حد مجاز، جریان را قطع کرده و تجهیزات را از خطر حرارت و آسیب ناشی از افزایش جریان محافظت میکنند.
کلید مینیاتوری (MCB):
کلیدهای مینیاتوری یا MCB به عنوان وسیلهای ایمن برای حفاظت از دستگاهها و مدارهای الکتریکی در برابر افزایش جریان یا اتفاقات ناخواسته عمل میکنند. آنها با قابلیت قطع و وصل سریع، تعمیر و نگهداری را آسان میسازند.
کلید حرارتی (MPCB):
کلیدهای حرارتی یا MPCB به عنوان حسگرهای حرارتی در تجهیزات الکتریکی عمل میکنند و در صورت افزایش دما به میزان خطرناک، جریان را قطع کرده و از خطرات ناشی از گرمای اضافی جلوگیری میکنند.
کلید کامپکت MCCB:
کلیدهای مدار قطع (MCCB) جزء تجهیزات تابلو برق صنعتی هستند که برای قطع یا وصل کردن سریع مدارهای الکتریکی با جریان بالا به کار میروند و در صنایع با بارهای سنگین مورد استفاده قرار میگیرند.
کلید محافظ جان (RCD):
کلیدهای محافظ جان یا RCD به عنوان ابزاری برای حفاظت از افراد در مقابل جریانهای نشتی به زمین عمل میکنند. در صورت شناسایی جریانهای ناخواسته، جریان را به سرعت قطع میکنند.
کنتاکتور:
کنتاکتورها ابزارهای کنترلی هستند که برای کنترل دستگاهها و تجهیزات با بارهای بزرگ به کار میروند. آنها قابلیت وصل و قطع تجهیزات را با جریانهای بالا فراهم میکنند.
تایمر:
تایمرها یکی از اجزای حیاتی در تجهیزات تابلو برق صنعتی هستند که برای کنترل و مدیریت زمانی عملکرد دستگاهها یا فرآیندها به کار میروند. این دستگاهها از اصول الکترونیکی یا مکانیکی برای تنظیم مدت زمان عملکرد یا تاخیر در سیستمهای صنعتی استفاده میشوند. تایمرها میتوانند وظایف متنوعی از جمله روشن و خاموش کردن دستگاهها، تاخیر در شروع یا پایان فرآیندها، و یا کنترل دورههای زمانی مختلف را انجام دهند.
تایمرها به دو نوع مکانیکی و الکترونیکی تقسیم میشوند. تایمرهای مکانیکی از ساعتها و دیگر سیستمهای مکانیکی برای تنظیم زمان استفاده میکنند، در حالی که تایمرهای الکترونیکی از مدارهای الکترونیکی برای انجام وظایف زمانبندی استفاده میکنند. این تجهیزات در صنایع مختلف از جمله تولید، اتوماسیون، و کنترل فرآیندها به کار میروند و به صورت گسترده در تابلوهای برق مورد استفاده قرار میگیرند.
ترمینال:
ترمینالها در توزیع برق و اتصالات درون تابلوهای برق صنعتی، کنترل پنلها، و دستگاههای الکتریکی متنوع استفاده میشوند. آنها به عنوان نقطه وصل شده سیمها به سایر اجزای تجهیزات الکتریکی عمل کرده و سیمها را به صورت مرتب و بدون مشکلات در تابلوها مدیریت میکنند. استفاده از ترمینالها نقش اساسی در افزایش امنیت و بهرهوری سیستمهای برق دارد و در تعمیر و نگهداری نیز اهمیت زیادی دارند.
شینه (Busbar) و مقره (Insulator):
شینه یک نوع مسیر فلزی یا مسیرهای متصل به یکدیگر است که جهت انتقال برق بین اجزای مختلف یک سیستم برقی به کار میرود. این مسیرهای فلزی معمولاً از مس یا آلومینیوم ساخته میشوند و برای اتصال تجهیزات، قطعات، یا دستگاههای مختلف به یکدیگر به کار میروند. شینهها به عنوان نقطه مرکزی توزیع برق در تابلوهای برق صنعتی عمل کرده و جریان الکتریکی را به سرعت و با کمترین افت ولتاژ انتقال میدهند. همچنین، شینهها از اتصالات ایمن و بهینه برخوردارند که کمک به افزایش بهرهوری و کاهش احتمال خطاها در سیستم برق میکند.
در مقابل شینهها، اجزایی هستند که از مواد نهایی یا مقرهگذار ساخته میشوند و برای جلوگیری از انتقال جریان الکتریکی به سایر قسمتها یا محیطهای اطراف به کار میروند. این اجزا به صورت عایق برقی عمل میکنند و اتصالات الکتریکی را از سطوح یا اجزای غیرمناسب محافظت میکنند. مقرهها معمولاً از موادی مانند پلاستیک، سرامیک یا چوب ساخته میشوند. در تابلوهای برق صنعتی، مقرهها میتوانند از جلوگیری از تماس اتصالات غیرمناسب، جلوگیری از تشکیل دیگر اتصالات غیرمناسب، و محافظت از کارکرد صحیح سیستم الکتریکی به عنوان عناصر کلیدی استفاده شوند.
ترانس سی تی (CT) و ترانس پی تی (PT):
ترانسهای سی تی (CT) و پی تی (PT) از تجهیزات اساسی در سیستمهای توزیع برق صنعتی هستند که برای اندازهگیری جریان و ولتاژ بکار میروند. ترانس سی تی برای اندازهگیری جریان با استفاده از اصول الکترومغناطیسی عمل میکند. وقتی جریان برق از طریق تابلو میگذرد، ترانس سی تی جریان را به سطح قابل اندازهگیری تبدیل میکند. همچنین، ترانس پی تی برای اندازهگیری ولتاژ به کار میرود و ولتاژ سیستم را به سطح متناسب با ابعاد قابل اندازهگیری تبدیل میکند. این ترانسها به اسمهای انگلیسی CT (Current Transformer) و PT (Potential Transformer) نیز شناخته میشوند. CT و PT علاوه بر اندازهگیری، نقش ایمنی نیز دارند زیرا امکان قطع اتصال ایمنی در صورت نیاز را فراهم میکنند.
پوش باتن:
پوش باتن به عنوان پوششهای محافظ برای دستگاهها و سوییچهای الکتریکی در تابلوها عمل میکند،به کمکپوش باتنها، امکان کاهش خطرات ناشی از لمس یا تصادفی فعالسازی دکمهها و سوئیچها فراهم میشود. این اجزا در صنایع مختلف از جمله صنایع تولید، کنترل، و اتوماسیون به عنوان عناصر اساسی استفاده میشوند.
چراغ سیگنال و چراغ هشدار
چراغهای سیگنال و هشدار برای نمایش وضعیت و اطلاعات مختلف در تابلوهای برق صنعتی استفاده میشوند. این چراغها با استفاده از رنگهای مختلف و وضعیت روشن یا خاموش، اطلاعاتی مانند حالت عملکرد دستگاه، وضعیت فرآیند یا دستورالعملهای خاص را به کاربران ارائه میدهند. چراغ سیگنال به عنوان ابزاری کلیدی در کنترل و مانیتورینگ سیستمهای صنعتی مورد استفاده قرار میگیرد.
پدال و میکروسوئیچ
پدالها در تجهیزات تابلو برق صنعتی به عنوان وسیلهای برای کنترل و مدیریت دستگاهها و فرآیندها به کار میروند. این اجزا عمدتاً در مواقعی که نیاز به کنترل دستگاهها با پا وجود دارد، مورد استفاده قرار میگیرند. پدالها معمولاً دارای ساختار فشاری هستند، به این معنا که با فشار دادن پا به روی آن، اتصالات الکتریکی برقرار میشود و دستگاهها فعال میشوند.میکروسوئیچها یا سوئیچهای میکرویی یک نوع سوئیچ کوچک با عملکرد دقیق و حساس هستند. این اجزا در تجهیزات برق صنعتی به عنوان سنسورها یا دستگاههای کنترلی کاربرد دارند. میکروسوئیچها به وسیله یک دکمه یا لنگر کوچک که به داخل یا بیرون حرکت میکند، کنترل میشوند. وقتی که این لنگر حرکت میکند، مدار الکتریکی باز یا بسته میشود و اتصال یا قطع جریان الکتریکی انجام میشود. این ویژگیها میکروسوئیچها را مناسب برای کاربردهایی میکند که نیاز به کنترل دقیق و حساس در وضعیتهای مختلف دارند.
PLC و HMI:
PLC،کنترلر منطقی برنامهپذیر(Programmable Logic Controller) یک دستگاه کنترل صنعتی است که برنامهپذیری دارد و برای کنترل و اتوماسیون فرآیندهای صنعتی به کار میرود. این دستگاه با اجرای برنامههای منطقی و کنترلی، ورودیهای حسگرها را مانیتور کرده و خروجیهای دستگاهها و تجهیزات صنعتی را کنترل میکند. PLCها در تولید، خطوط تولید، سیستمهای اتوماسیون صنعتی، و سایر فرآیندهای صنعتی به کار میروند. HMI نیز واحد رابط کاربری انسان و ماشین(Human-Machine Interface) یک دستگاه یا سیستم نرمافزاری است که به انسان امکان ارتباط و کنترل با دستگاهها و سیستمهای اتوماسیون صنعتی را فراهم میکند. این سیستمها اطلاعات را به صورت گرافیکی و قابل فهم بر روی نمایشگرها نشان میدهند و به کاربران این امکان را میدهند تا فرآیندها و دستگاهها را مانیتور کرده و کنترل کنند. HMI در کنار PLC مورد استفاده قرار میگیرد تا کنترل و نظارت بر فرآیندهای صنعتی را بهبود بخشیده و تعامل بین انسان و ماشین را تسهیل کند.
داکت کابل:
داکت کابل به عنوان یک مسیر محافظتی نقش میبازد و از کابلها در مقابل خطراتی مانند خوردگی، گرد و غبار، ضربه، و تداخلات الکترومغناطیسی محافظت میکند. این تجهیزات معمولاً قابل انعطاف بوده و امکان تعویض یا اضافه کردن کابلها را برای تغییرات در سیستم فراهم میکنند. همچنین، در تصمیمگیری برای استفاده از داکت کابل، عواملی چون مقدار جریان، نوع کابل، شرایط محیطی و نیاز به دسترسی به کابلها در آینده نیز باید در نظر گرفته شوند.
جمع بندی
تجهیزات تابلو برق صنعتی که در موارد بالا ذکر شد، از اهمیت بسیاری در امور کنترل، اتوماسیون، و امانت سیستمهای برق صنعتی برخوردارند. این تجهیزات گستردگی وظایف را انجام میدهند، از تنظیم و کنترل جریان الکتریکی گرفته تا ارتباط بین انسان و ماشین را فراهم میکنند. داکت کابل و شینه به عنوان عوامل محافظتی و توزیعی، پوش باتن و چراغهای سیگنال برای ارائه اطلاعات گرافیکی، میکروسوئیچ و پدال برای کنترل دقیق و حساس، و PLC و HMI به عنوان مراکز کنترل و نمایش اطلاعات، هر یک از این تجهیزات نقش بسیار مهمی در بهبود کارایی، ایمنی، و اتوماسیون در صنایع مختلف دارند. این تجهیزات با ترکیب هماهنگ و یکپارچهای، سیستمهای الکتریکی و الکترونیکی را به طور موثر و کارآمد اداره میکنند و به متخصصان کمک میکنند تا فرآیندهای تولید و کنترل را به بهترین شکل ممکن اجرا کنند.