تابلو بانک خازنی ترکیبی از چند خازن سری یا موازی است. به عبارت ساده انرژی الکتریکی (AC) مصرفی در صنعت، شامل دو بخش اکتیو و راکتیو است. در قبوض برق هر دو انرژی مذکور محاسبه و هزینه ی آن ها از مشترک دریافت می شود. با استفاده از بانک خازن می توان انرژی راکتیو را جبران نمود و از شبکه ی برق این انرژی را دریافت نکرد. تابلو های خازنی بنا به موقعیت جانمایی می تواند به صورت تابلو برق توکار یا تابلو برق ایستاده در تابلو برق صنعتی به بهره برداری برسد.
با توجه به اینکه در صنعت ماشین های الکتریکی خاصیت سلفی ایجاد می کنند، که منجر به پایین آمدن ضریب توان در شبکه می شود. نتیجه ی آن این است که مقداری از جریان مصرفی غیر مفید می گردد. این جریان ناکارآمد بین شبکه و سلف که در موتور استفاده شده تبادل می گردد. این بدین معنا نیست که این جریان ناکارآمد را با قرار دادن بانک خازن حذف نماییم. بلکه این جزء ذات خاصیت سلفی است، که مقداری انرژی در نیم سیکل اول ذخیره و سپس آن را در نیم سیکل بعدی به شبکه پس می دهد. همان طور که می دانید سلف و خازن با یکدیگر نود درجه اختلاف فاز دارند. برای همین جریان بین سلف و خازن به صورت مداوم مبادله می شود.
در اصطلاح گفته می شود عامل ضریب توان یا کسینوس فی کنترل می گردد. که نتیجه ی آن کاهش بار بر روی ترانسفورماتور ها، کاهش اتلاف انرژی و کاهش گرمای ایجاد شده در کابل ها و هادی هاست.تابلو بانک خازنی همچنین در انرژی الکتریکی (DC) به عنوان منبعی برای افزایش ظرفیت جریان شارژ در منبع تغذیه مورد استفاده قرار می گیرد.
دنبال تابلو برق صنعتی باکیفیت و برند معتبر میگردید؟ روی دکمه روبهرو کلیک کنید.
اجزای تابلو بانک خازنی
به صورت اجمالی اجزای تابلو بانک خازنی می تواند شامل خازن های سه فاز، کنداکتور ها، کلید گردان (پیچاز)، مقاومت تخلیه، ماژول تریستور، رگلاتور هوشمند، شینه ها و فیوز پله ها باشد. در طراحی یک بانک خازنی سه آیتم مهم در نظر گرفته می شود:
🔺 اندازه و ابعاد بانک خازنی محاسبه شود.
🔺 محل اتصال بانک خازنی مشخص گردد.
🔺 از یک روش جهت کنترل بانک خازنی استفاده گردد.
موارد دیگری نیز در طراحی تابلو بانک خازنی مطرح هستند از این میان می توان به موارد زیر اشاره کرد :
🔺 گزینش فیوز های حفاظتی، که به صورت سری در مدار بانک خازنی قرار می گیرد.
🔺 حداکثر ظرفیت مجاز یک استپ رگلاتور
🔺 انجام تنظیمات رله های هارمونیک در رگلاتور
🔺 تنظیم رله های افزایش جریان
🔺 حفاظت در برابر نوسانات امواج (اعوجاج)
🔺 محاسبه ی قدرت اتصال کوتاه تابلو
🔺 نحوه ی خنک کنندگی و دفع حرارت تابلو ی بانک خازن
🔺 مدیریت انرژی در بار های موتور
مزایای تابلو بانک خازنی
از جمله وظایف مهمی که تابلو بانک خازنی ایفا می کند جبران توان راکتیو و غیر مفید مصرفی می باشد. به دلیل نوسان میزان توان مصرفی به نسبت زمان، لازم است میزان توان راکتیو تزریقی به مدار تغییر کند. در غیر این صورت دو حالت خواهیم داشت. حالت اول با توجه به نیاز بار مصرفی القایی به توان راکتیو، جبران سازی مناسب صورت نمی گیرد. این مساله باعث جبران سازی توان راکتیو از شبکه ی برق می شود. این امر باعث ایجاد هزینه ها و جریمه هایی در قبوض برق می گردد. این هزینه ها از مشترک دریافت می گردد.
حالت دوم با توجه به نیاز بار مصرفی القایی به توان راکتیو، میزان بیشتری از توان راکتیو به مدار تزریق می گردد که باعث نوسان و افزایش ولتاژ خواهد شد. از این رو تنظیم ولتاژ و کاهش ظرفیت تجهیزات شبکه ی توزیع از مزایای تابلو بانک خازنی می باشد. بهینه سازی موتور های الکتریکی از مزایای بانک خازنی در صنعت می باشد. که بنا به میزان کیلو وار مورد نیاز می توان تابلو برق خازنی را در تابلو برق صنعتی دیگری جانمایی کرد.
انرژی متناوب در ماشین های الکتریکی به صورت دوار و ثابت مصرف می شود. ماشین های دوار همانند ژنراتور ها که مولد انرژی الکتریکی می باشند، اغلب در نیروگاه ها قرار می گیرند. خروجی ژنراتور ها توسط ترانسفورماتور ها به ولتاژ متوسط تبدیل می گردد و به شبکه ی سراسری تزریق می شود. اصلاح ضریب قدرت توسط بانک های خازنی در تابلو برق توکار و یا تابلو برق ایستاده صورت می گیرد، که باعث کمتر شدن توان غیر مفید می گردد.
انواع تابلو بانک خازنی
واحد های تابلو بانک خازنی به صورت تک فاز تولید می شود، که در مدار به صورت استار ( ستاره ای) و یا دلتا (مثلث) سربندی می گردند. در مصارف صنعتی برای طراحی بانک خازن از سربندی های مذکور استفاده می گردد. همچنین واحد شمارش تابلو بانک خازنی “واحد خازن” می باشد. از انواع تابلو های خازنی می توان در ژنراتور های مارکس، لیزر های پالسی، رادار، راه آهن های الکترومغناطیسی، مواد منفجره ی هسته ای و کوئل ها استفاده کرد.
دسته بندی تابلو بانک خازنی به صورت زیر می باشد:
⭕ دسته ی اول خازن های ولتاژ پایین (Low Voltage) : شامل خازن های استوانه ای MKP، که از ورقه های آلومینیومی پلی پروپیلن متالیزه تشکیل شده است. که با تلفات دی الکتریک بسیار کم همراه است. ماده ی خشک جامد دی الکتریک (عایق) که در گذشته برای ساخت آن از مواد شیمیایی استفاده می گردید. به واسطه ی رعایت مسائل زیست محیطی امروزه با توجه به استفاده از تکنولوژی جدید، از مواد طبیعی استفاده می شود. این مورد برای محیط زیست بی خطر است. این نوع خازن ها برای ولتاژ های تا 1000 ولت و 50 کیلو وار در دسترس هستند.
⭕ دسته ی دوم خازن های ولتاژ متوسط (Medium Voltage) : شامل خازن های موجی است که با شنت رزونانس برای کاهش مقدار هارمونی شبکه استفاده می شود. همچنین برای محافظت از تجهیزات الکتریکی در برابر صاعقه نیز مورد استفاده قرار می گیرد. این نوع خازن معمولا با ترکیب برق گیر ها جهت محدود نمودن شکل موج و بزرگی آن استفاده می شود.
خازن های کوره القایی که با قدرت خنک کنندگی آب کار می کنند که در کوره های القایی و هیتر های القایی کاربرد دارند
⭕ دسته ی سوم خازن های ولتاژ بالا (High Voltage) : از خازن های ولتاژ بالا می توان به خازن های مرحله ای ، خازن های کوپلینگ ، خازن های مقسم ولتاژی ، خازن های گازی و خازن های مخصوص نام برد.
⚠️ درباره تابلو برق سه فاز بیشتر بدانید! ⚠️
در این مقاله «تابلو بانک خازنی» انواع مدل ها، اجزا و کاربرد آن را بررسی کردیم. درصورت وجود هرگونه نظر یا سؤال، تابلو پاور با آغوشی باز پذیرای نظرات و سؤالات شماست؛ برای ما کامنت بگذارید یا با شمارههای درج شده در وبسایت با ما تماس بگیرید.